ارتباط رباتیک و هوش مصنوعی با یکدیگر
آیا رباتیک و هوش مصنوعی یکی هستند؟
عموما مردم هوش مصنوعی و رباتیک را ادغام شده با یکدیگر میدانند؛ از این رو، قبیل سوالاتی که میتواند ذهن مارا به خود مشغول کند، این است که کدام یک از دو علم هوش مصنوعی و رباتیک زیر مجموعه دیگری محسوب میشود؟
تفاوت بین آنها در چیست و در چه نقاطی اشتراک دارند؟
در گام اول باید توجه داشته باشیم که هرکدام از این مباحث تعریف جداگانهای برای خود دارند.
به بیان ساده میتوان گفت هوش مصنوعی یک برنامه کامپیوتری است که احتیاج به هوش انسانی دارد؛ از طرفی دیگر رباتها دستگاههایی هستند که میتوانند کارهای پیچیده و برنامهریزی شده را انجام دهند.
همچنین از هوش مصنوعی میتوان برای کنترل رباتها استفاده کرد که جلوتر به آن نیز میپردازیم.
پس میتوان گفت پاسخ سوال «آیا رباتیک و هوش مصنوعی یکی هستند؟» منفی است.
اهداف علم رباتیک و هوش مصنوعی از یکدیگر جدا و متفاوت است اما با ترکیب این دو در کنار یکدیگر، میتوان خالق اختراعات نوین و خودکار سازی امور روزانه شد.
تعریف علم رباتیک
قبل از هرچیزی باید به این موضوع دقت کنیم که تعریف ربات و رباتیک با یکدیگر کاملا متفاوت است.
علم رباتیک به اندازه بقیه علوم در دنیا شناخته نشده است، به خصوص در ایران. در ارتباط با رشته رباتیک میدانیم که مبحث هوش مصنوعی کاملا مطرح میباشد و از تلفیق این دو میتوان هنرهای رباتیک و الکترونیکی بحث برانگیزی خلق کرد.
رباتیک شامل ساخت ربات ها میشود؛ به بیانی دیگر میتوانیم بگوییم رباتها زیر مجموعه و هسته اصلی از رشته رباتیک هستند که توسط یک کنترل خارجی یا داخلی هدایت میشوند.
هم اکنون در سراسرجهان بسیاری از کارخانهها و شرکتها مشغول به ساخت و تولید انواع مختلف رباتها هستند که برخی از معروفترین آنها را در لیست زیر به نمایش گذاشتیم.
- شرکت میتسوبیشی الکتریک
- ABB (براون باوری ASEA)
- شرکت رباتیک B+M سیستم های سطحی GmbH
- شرکت رباتیک سازی Omron Adept
- شرکت رباتیک FANUC
- شرکت رباتیک صنعتی Yaskawa
- شرکت رباتیک صنعتی Kuka
- شرکت رباتهای اپسون (Epson robots)
- شرکت ربات سازی Kawasaki
- شرکت رباتیک صنعتی Staubli
توجه داشته باشید لیست بالا تنها قسمت محدودی از شرکتها و کارخانههای فعال در عرصه رباتیک است و محدوده کاری در این زمینه بسیار گستردهتر از لیست مذکور است.
تعریف دو واژه ربات و رباتیک به صورت جزِییتر به صورت زیر است:
- رشته مهندسی رباتیک به عنوان یک رشته نوپا و نوین، تلفیقی از رشتههای مهندسی برق (گرایشات الکترونیک و کنترل) و مهندسی مکانیک (گرایش طراحی جامدات) و همچنین مهندسی کامپیوتر (گرایش نرم افزار) میباشد.
- رباتها دستگاههایی هستند که به جای یک عامل زنده فعالیت میکنند. یک ربات را میتوان به عنوان یک وسیله قابل کنترل و قابل برنامهریزی متشکل از واحد الکترونیکی، الکتریکی یا مکانیکی تعریف کرد.
تعریف هوش مصنوعی
به بیان ساده میتوان گفت هوش مصنوعی توانایی یک برنامه کامپیوتری یا یک دستگاه برای یادگیری تفکر است.
درحال حاضر بهره برداریهای بسیار گستردهای در این زمینه انجام میشود.
برای مثال درک گفتار انسان و تفسیر بسیاری از داده های پیچیده از توانایی های قابل توجه در این مبحث است.
مانند رایانه ها که میتوانند مشکلات را در حوزه های محدود حل کنند.
ایده حل مسئله هوش مصنوعی بسیار ساده با اجرایی پیچیده است.
ابتدا ربات مجهز به هوش مصنوعی یا رایانه،اطلاعاتی را از طریق سنسور یا ورودی انسان دریافت میکند سپس اطلاعات را با داده های ذخیره شده مقایسه می کند و به تجزیه و تحلیل داده ها میپردازد.
در قدم بعدی پیش بینی می کند که کدام عمل بر اساس اطلاعات جمع آوری شده موفق ترین خواهد بود.
البته، کامپیوتر فقط می تواند مشکلاتی را که برای حل آن برنامه ریزی شده است حل کند و قابلیت تحلیل کلی ندارد.
به عنوان مثال بازی شطرنج در کامپیوتر شما پیرو همین روند فوق می باشد.
بنابراین چکیده عنوان به این گونه میتواند باشد که:
- دقت بالای هوش مصنوعی،که از مهمترین ویژگی های آن است.
- داده ها و تحلیل روابط را به صورت خودآموز یاد میگیرد.
- هوش مصنوعی توانایی پیش بینی بسیار بالایی دارد.
پیشنهاد میکنیم برا کسب اطلاعات بیشتر در زمینه هوش مصنوعی، مقاله هوش مصنوعی چیست؟ را حتما مطالعه کنید.
ربات های هوشمند
وجود رباتهای هوشمند یکی از دلایلی است که باعث عدم شفافیت تفاوتها میشود.
همانطور که میدانید، ربات یک ماشین است و به دو دسته هوشمند و غیرهوشمند تقسیم بندی میشود تا به کنون تعریف واحدی از ربات هوشمند در اختیار نداریم اما برای از بین بردن ابهامات میتوان گفت که ربات هوشمند دارای یک مغز کاملا پیشرفته است و قابلیت یادگیری مسائل از پیش تعیین نشده را دارد، میتواند اتفاقات پیرامون خود را تجزیه و تحلیل کند و متناسب با آن واکنش نشان دهد.
به زبان سادهتر میتوان گفت رباتهای هوشمند پل ارتباطی بین رباتیک و هوش مصنوعی هستند.
بسیار بر این باورند که ربات های هوشمند به توجه و یادگیری احتیاج دارند تا عملکرد بهتری داشته باشند با فراهم کردن این شرایط میتوان از یک ربات به اصطلاح نوپا، سیستمی توانمند ساخت تا از عهده کار های سنگین تر بر بیاید.
ربات های هوشمند مانند یک کودک به مرور زمان دانش مورد نیاز را کسب میکنند به این صورت که کاری را آنقدر تکرار میکنند و مرتبا آن را اصلاح میکنند تا به حدی برسند که کمترین درصد خطارا داشته باشد.
این امر نصب و جابه جایی سیستمهای رباتیک را برای هر شخصی آسانتر میکند.
وجود محیطی امن و ایمن نیز میتواند به روند پیشرفت این پروسه کمک کند.
برای پیاده سازی هوش انسانی در ماشین آلات باید سیستمی تعبیه شود که دارای قدرت تفکر و یادگیری و ادراک انسانی باشد. رباتهایی همانند انسان!
اولین شهروند ربات!
برای فهم بهتر این مسئله که یک ربات چطور میتواند دارای ادراک انسانی باشد، میتوانیم به بررسی ربات سوفیا بپردازیم.
بسیاری از ویژگیهای خاص سوفیا، توانسته او را سر زبانها بیاندازد.
برای مثال
اعطا شدن تابعیت عربستان به او توانست سوفیا را به اولین ربات دارای ملیت تبدیل کند و بسیار هم از این بابت خوشحال است!
طبق گفته سوفیا :«این یک اتفاق تاریخی است که اولین ربات با ملیت و کارت شهروندی باشی!»
بیشترین وجه تمایز او با دیگر ربات های انسان نما، جمجمه شفاف او است که به ما این امکان را میدهد تا بتوانیم به راحتی سیستم عصبی تعبیه شده در این ربات هوشمند را مشاهده کنیم.
این شبکه عصبی ربات را قادر میسازد تا ارتباط چشمی و قابلیت شناسایی چهره داشته باشد و همچنین این سیستم عصبیه فوق پیشرفته به سوفیا اجازه میدهد تعامل های اجتماعی انسان را تقلید کند و انجام دهد.
این اختراع پر سر و صدا به ما ثابت میکند که با ترکیب علم هوش مصنوعی و علم رباتیک میتوان آیندهای بهتر برای انسان محیا کرد.
سخن آخر…
نقش رباتها در زندگی روزمره بشر با روندی بسیار سریع در حال افزایش است.
هم اکنون میتوانیم شاهد استفاده تمامی خانوادهها از تکنولوژی هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و رباتیک باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید