امروزه، رباتیک و مکاترونیک از جمله حوزههایی هستند که در حال پیشرفت میباشند. اما تفاوتهایی که بین این دو رشته وجود دارد، بسیاری از افراد را سردرگم میکند که چگونه میتوانند از بین این دو رشته جذاب، بهترین و مناسبترین را برای خود انتخاب کنند. در این مقاله، تفاوتهای اساسی بین این دو رشته را برای شما شرح دادهایم.
شرحی مختصر از شغل مهندسی
مهندس یا مهندس ارشد، درک عمیقی از ریاضیات و علوم دارد که از آنها برای حل مسائل فنی مختلف استفاده میکند. وظایف اصلی آنها شامل: توسعه محصولات جدید برای استفاده شرکتها یا افراد، ارائه تعمیر و نگهداری محصولات فعلی برای افزایش استفاده و طراحی ماشین آلات جدید برای بهبود کارایی سازمان میباشد. یک مهندس مبتکر و متعهد، همانطور که از نامش پیداست، باید دارای مهارتهای حل مسئله، ارتباطی و شنیداری بوده و همچنین به ضوابط اخلاقی در کار، متعهد باشد.
به طور کلی میتوان گفت یک مهندس باید 12 مهارت زیر را دارا باشد:
توانایی حل مسئله
مسلط به علوم کامپیوتر
مهارتهای صنعتی
مدیریت داشتن بر فشار کاری
روحیه کار تیمی
خلاقیت
تجزیه و تحلیل ساختاری
ارتباطات قوی
توجه به جزئیات
تعهد آموزشی
مدل سازی دادهها
رهبری
مهندسی مکاترونیک چیست؟
مهندسی مکاترونیک، ترکیبی از چندین رشته دانشگاهی همچون مهندسی برق، مهندسی مکانیک و علوم رایانه است. به عبارت دیگر میتوان گفت مهندسی مکاترونیک، شامل تخصصهای حرفهای در برخورد با یک موضوع یا حل یک مشکل است. مکاترونیک نزدیکترین رشته به علم رباتیک است اما با تفاوتی جزئی و مهم که در ادامه به این موضوع میپردازیم.
مهندسی رباتیک چیست؟
مهندسی رباتیک، رشتهای از مهندسی است که بر ساخت ماشینهایی متمرکز میشود که اعمال انسان را تکرار میکنند. یک مهندس رباتیک این ماشینهای مستقل را که ما به آنها ربات میگوییم، برای صنایعی مانند معدن، تولید و توزیع، خودرو، خدمات و موارد دیگر میسازد. در رباتیک اغلب، هدف این است که این ماشینها یا همان رباتها برای انجام کارهای تکراری، خطرناک یا ناسالم برنامهریزی شوند.
وظایف مهندس مکاترونیک
طراحی، توسعه و ارتقاء سیستمهای الکترومکانیکی و دستگاههای مکاترونیک.
ایجاد سیستمهای خودکار و نرمافزاری برای کنترل آنها.
انجام تحقیقات، مستندسازی یافتهها و ارائه گزارش در جلسات.
تهیه و تدوین اسنادی برای طراحی قطعات مکانیکی و محصولات نهایی.
شناسایی نقاط ضعف خط تولید یا محصولات نهایی و ارائه توصیههایی جهت بهبود.
درک مشکلات یا خواستههای مشتری و ایجاد راهحلهایی که مشکلات را جبران کرده و مشتریان را راضی نماید.
انتخاب ابزار و مواد مورد نیاز برای فرآیند تولید.
کمک به استخدام و همچنین استخدام و آموزش مهندسان یا کارآموزان جوان.
شرکت در کارگاهها، جلسات آموزشی و کنفرانسها برای برقراری ارتباط با دیگران و حفظ پیشرفتهای میدانی.
شرایط ورود به بازارکار برای مهندس مکاترونیک
دارای لیسانس مهندسی مکاترونیک یا مشابه.
دورههای کارآموزی تکمیل شده یا دورههای اضافی برای افزایش مهارت که مزیت محسوب میشود.
داشتن مهارتهای قوی ریاضی، تحلیلی و تفکر خلاق.
توانایی کار به صورت تیمی یا به صورت انفرادی.
خودکفاشدن با علاقهمندی به رشته مهندسی.
شغلهای رشته مهندسی مکاترونیک
برخی از محبوبترین صنایعی که مهندسان مکاترونیک را استخدام میکنند شامل: صنعت خودروسازی، اتوماسیون صنعتی، تولید برق و الکترونیک، تحقیقات، طراحی ماشینآلات، فناوری اطلاعات و سرویسها، نرمافزار کامپیوتر، هوانوردی و هوافضا و صنایع نفت و انرژی میباشد. همانطور که گفتیم، رشته مهندسی مکاترونیک، یک رشته ترکیبی از مهارتهای مختلف میباشد، بنابراین یک مهندس مکاترونیک فرصتهای شغلی متنوعی در زمینههای کاری بسیاری دارند. در واقع این افراد میتوانند در همهجا کار کنند!
همچنین رشتههای جدیدی هم در حال ظهور هستند که نیاز به مهندسان مکاترونیک دارند، مانند رشته بیومکاترونیک.
یک مهندس مکاترونیک ممکن است پهپادها و رباتهای آینده را نیز طراحی کند و یا آنها را بهبود بخشد.
وظایف مهندس رباتیک
انجام تحقیقات برای تعیین پارامترهای کاربرد رباتیک.
طراحی سیستمهای رباتیک از ابتدا تا انتها.
توسعه و پیادهسازی نرمافزاری که رباتها را کنترل خواهد کرد.
ایجاد نمونههای اولیه و کار بر روی قطعات ضروری (مانند ریزپردازندهها(microprocessor))
توسعه فرآیندهای مقرون به صرفه و کارآمد برای تولید ماشینها.
انجام تستهای یکپارچهسازی و کنترل کیفیت.
بهکاربردن تکنیکهای یادگیری ماشین.
ایجاد مستندات کامل برای سیستمهای رباتیک.
نظارت بر استفاده از سیستمهای رباتیک و بهینهسازی عملکرد آنها.
عیب یابی در طراحی رباتها.
دریافت اخبار بهروز پیشرفتهای رباتیک و رشتههای مهندسی مربوطه.
شرایط ورود به بازارکار برای مهندس رباتیک
مسلط به علوم کامپیوتر، فیزیک کاربردی و مکانیک.
تسلط کامل به نرم افزارهای CAD/CAM.
آشنایی با روشهای بهینهسازی هزینه، کارایی و بهرهوری.
توانایی توسعه و ارزیابی سیستمهای یکپارچه.
دارای ذهنی تحلیلگر.
مدبر بودن.
مهارتهای ارتباطی برجسته.
دارای مدرک مهندسی، علوم کامپیوتر و یا رشتههای مشابه.
تفاوت اساسی بین مهندسی رباتیک و مهندسی مکاترونیک
با نکاتی که پیشتر ذکر شد، میتوان تفاوت بین این دو رشته بدین صورت شرح داد: " تفاوت بین رباتیک و مکاترونیک در این است که رباتیک، علم و فناوری طراحی، ساخت و کاربرد رباتها است، درحالیکه مکاترونیک ترکیبی همافزایی از رشتههای مهندسی مکانیک، مهندسی الکترونیک و مهندسی نرمافزار برای مطالعه ماشینهای خودکار (نظریه ماشینها) از دیدگاه مهندسی و همچنین کنترل سیستمهای پیوندی پیشرفته میباشد."
مکاترونیک بهتر است یا رباتیک؟
بهطورکلی به این سوال نمیتوان پاسخی قطعی داد. اما پاسخی که ما برای شما درنظر گرفتیم، این است: "شما میتوانید با مطالعه نکات ذکر شده، هرکدام از این دو علم را که فکر میکنید برای شما جذابتر است و با تواناییها، استعدادها و علاقه شما مطابقت بیشتری دارد، انتخاب نمایید."